Opis
Testosteron – kluczowy hormon dla zdrowia mężczyzny i kobiety
To badanie pozwala ocenić równowagę hormonalną organizmu i wspiera diagnostykę wielu schorzeń.
Co to za badanie?
Testosteron to główny hormon androgenowy, produkowany głównie przez jądra u mężczyzn i w mniejszym stopniu przez jajniki i nadnercza u kobiet. Odpowiada za rozwój cech płciowych, popęd seksualny, masę mięśniową, gęstość kości, nastrój oraz ogólne samopoczucie.
Badanie testosteronu całkowitego polega na oznaczeniu stężenia tego hormonu we krwi – obejmuje zarówno formę wolną (aktywną biologicznie), jak i związaną z białkami (SHBG i albuminami).
Zaburzenia poziomu testosteronu mogą prowadzić do szeregu problemów zdrowotnych – zarówno u mężczyzn, jak i u kobiet.
Kto i kiedy powinien wykonać badanie?
🔹 Mężczyźni z objawami obniżonego poziomu testosteronu: spadek libido, zaburzenia erekcji, zmęczenie, utrata masy mięśniowej, depresja
🔹 W diagnostyce niepłodności męskiej
🔹 U chłopców z opóźnionym dojrzewaniem płciowym lub zbyt wczesnym pokwitaniem
🔹 Kobiety z objawami hiperandrogenizmu: trądzik, nadmierne owłosienie (hirsutyzm), łysienie typu męskiego, zaburzenia miesiączkowania
🔹 W ocenie zespołu policystycznych jajników (PCOS)
🔹 Przy podejrzeniu guzów produkujących androgeny
🔹 Osoby stosujące terapię hormonalną – do monitorowania leczenia
Materiał do badania:
Krew żylna
Jak się przygotować?
• Zaleca się pobranie krwi na czczo, najlepiej rano (między 7:00 a 10:00), gdy poziom testosteronu jest najwyższy
• W dniu badania należy unikać intensywnego wysiłku fizycznego i stresu
• Warto poinformować personel o stosowanych lekach, suplementach lub terapii hormonalnej
Czas realizacji:
1 dzień
Co może wpływać na wynik badania?
• Pora dnia – poziom testosteronu naturalnie zmienia się w ciągu doby
• Stres, brak snu, intensywny wysiłek
• Choroby przewlekłe (np. cukrzyca, otyłość, choroby wątroby)
• Alkohol, dieta, leki (np. sterydy, opioidy, leki hormonalne)
• Terapie wpływające na poziom hormonów (np. antyandrogeny)
Rekomendowane badania dodatkowe:
🔎 Testosteron wolny – szczególnie u osób z nieprawidłowym SHBG
🔎 LH i FSH – dla oceny funkcji przysadki i różnicowania przyczyn zaburzeń hormonalnych
🔎 SHBG – globulina wiążąca hormony płciowe, wpływa na ilość wolnego testosteronu
🔎 Prolaktyna – w diagnostyce zaburzeń libido i niepłodności
🔎 Estradiol – u mężczyzn i kobiet z zaburzeniami hormonalnymi
