Opis
Cholesterol całkowity – pierwszy krok do oceny zdrowia serca i naczyń
Regularne badanie cholesterolu to skuteczna profilaktyka chorób sercowo-naczyniowych.
Co to za badanie?
Cholesterol jest lipidem niezbędnym do budowy błon komórkowych i produkcji hormonów sterydowych (kortyzolu, aldosteronu, progesteronu, estrogenu, testosteronu), a także syntezy witaminy D i kwasów żółciowych.
Na cholesterol całkowity składa się kilka różnych frakcji, które różnią się między sobą gęstością „upakowania” cząsteczek tłuszczu w białkowych kompleksach zwanych lipoproteinami. Dwie główne frakcje to cholesterol-HDL (zwany potocznie „dobrym cholesterolem”) oraz cholesterol-LDL (tzw.„zły cholesterol”). Nadmiar cholesterolu LDL może prowadzić do miażdżycy i zwiększać ryzyko zawału serca czy udaru. Pomiar stężenia cholesterolu całkowitego jest badaniem przesiewowym przydatnym do oceny ryzyka rozwoju chorób układu sercowo-naczyniowego oraz ryzyka hipercholesterolemii.
Kto i kiedy powinien wykonać badanie?
🔹 Osoby dorosłe w ramach profilaktyki zdrowotnej – zalecane co najmniej raz na 1–2 lata
🔹 Pacjenci z nadciśnieniem, cukrzycą lub otyłością
🔹 Osoby z chorobami układu sercowo-naczyniowego lub obciążonym wywiadem rodzinnym
🔹 Osoby prowadzące stresujący tryb życia lub odżywiające się w sposób wysokotłuszczowy
🔹 Pacjenci monitorujący skuteczność leczenia statynami lub zmiany stylu życia
Materiał do badania:
Krew żylna
Jak się przygotować?
- Zaleca się wykonanie badania na czczo, po 12 godzinach od ostatniego posiłku
- Unikaj intensywnego wysiłku fizycznego i alkoholu na 24 godziny przed badaniem
- Poinformuj o stosowanych lekach i suplementach (np. sterydy, doustne środki antykoncepcyjne)
Czas realizacji:
Do 24 godzin
Co może wpływać na wynik badania?
- Dieta bogata w tłuszcze i cukry proste
- Spożycie posiłku przed pobraniem krwi
- Aktywność fizyczna bezpośrednio przed badaniem
- Przyjmowanie niektórych leków, np. diuretyków, kortykosteroidów
- Choroby wątroby, nerek i tarczycy
Rekomendowane badania dodatkowe:
🔎 Lipidogram (cholesterol całkowity, HDL, LDL, trójglicerydy) – szczegółowa analiza profilu lipidowego
🔎 Glukoza na czczo i HbA1c – w celu oceny ryzyka metabolicznego
🔎 Enzymy wątrobowe (ALT, AST) – kontrola funkcji wątroby przy wysokim poziomie cholesterolu
🔎 Homocysteina – dodatkowa ocena ryzyka sercowo-naczyniowego
