Opis
Sód – kluczowy elektrolit dla równowagi wodno-elektrolitowej i funkcjonowania organizmu
Badanie stężenia sodu we krwi jest podstawowym testem w diagnostyce zaburzeń gospodarki wodno-elektrolitowej i kwasowo-zasadowej.
Co to za badanie?
Sód (Na⁺) to jeden z najważniejszych elektrolitów obecnych w osoczu krwi. Bierze udział w regulacji ciśnienia osmotycznego, objętości płynów ustrojowych, przewodnictwie nerwowym i skurczu mięśni, a także w utrzymaniu równowagi kwasowo-zasadowej.
Organizm ściśle reguluje poziom sodu – jego stężenie zależy od pracy nerek, działania hormonów (aldosteronu, wazopresyny) oraz nawodnienia.
Nieprawidłowy poziom sodu (hiponatremia lub hipernatremia) może prowadzić do poważnych zaburzeń neurologicznych i ogólnoustrojowych.
Kto i kiedy powinien wykonać badanie?
🔹 Osoby z objawami odwodnienia lub przewodnienia (obrzęki, suchość skóry, pragnienie)
🔹 Pacjenci z chorobami nerek, wątroby lub serca
🔹 W przypadku zaburzeń świadomości, osłabienia, bólu głowy, drgawek
🔹 Osoby z nadciśnieniem tętniczym lub zaburzeniami rytmu serca
🔹 Pacjenci hospitalizowani – w monitorowaniu leczenia płynami i diuretykami
🔹 W diagnostyce zaburzeń hormonalnych, np. zespołu nieprawidłowego wydzielania ADH
Materiał do badania:
Krew żylna
Jak się przygotować?
• Badanie nie wymaga specjalnego przygotowania
• Zaleca się pobranie na czczo (minimum 8 godzin od ostatniego posiłku), choć nie jest to bezwzględnie konieczne
• Poinformuj personel o stosowanych lekach, zwłaszcza moczopędnych, przeczyszczających i kortykosteroidach
• Unikaj intensywnego wysiłku i nadmiernego nawodnienia przed badaniem
Czas realizacji:
1 dzień roboczy
Co może wpływać na wynik badania?
• Stopień nawodnienia organizmu (odwodnienie lub przewodnienie)
• Leczenie diuretykami, lekami hormonalnymi, przeczyszczającymi
• Zaburzenia pracy nerek, serca lub nadnerczy
• Nadmierne spożycie soli lub płynów
• Przewlekłe biegunki, wymioty, gorączka, urazy
Rekomendowane badania dodatkowe:
🔎 Potas – drugi kluczowy elektrolit dla gospodarki wodno-elektrolitowej
🔎 Kreatynina i mocznik – w ocenie funkcji nerek
🔎 Chlorki – pomocne w interpretacji zaburzeń równowagi kwasowo-zasadowej
🔎 Glukoza – w różnicowaniu zaburzeń metabolicznych
🔎 Gazometria – w przypadku ciężkich zaburzeń elektrolitowych