Opis
Hemoglobina glikowana (HbA1c) – kontroluj cukier z ostatnich 3 miesięcy
To jedno z najważniejszych badań w diagnostyce i monitorowaniu cukrzycy – pokazuje średni poziom glukozy we krwi z ostatnich tygodni.
Co to za badanie?
Hemoglobina glikowana (HbA1c) to forma hemoglobiny (białka obecnego w czerwonych krwinkach), która wiąże się z glukozą. Im wyższy poziom cukru we krwi, tym więcej hemoglobiny ulega glikacji.
Ponieważ czerwone krwinki żyją ok. 120 dni, badanie HbA1c dostarcza informacji o średnim poziomie glukozy z ostatnich 2–3 miesięcy, niezależnie od chwilowych wahań cukru.
Jest to standardowe badanie wykorzystywane do rozpoznania cukrzycy typu 2, oceny ryzyka stanu przedcukrzycowego oraz monitorowania skuteczności leczenia cukrzycy.
Kto i kiedy powinien wykonać badanie?
🔹 Osoby z rozpoznaną cukrzycą – regularnie, zgodnie z zaleceniami lekarza
🔹 Pacjenci podejrzewający cukrzycę lub stan przedcukrzycowy
🔹 Osoby z otyłością, nadciśnieniem, zaburzeniami lipidowymi
🔹 Osoby z objawami przewlekłego podwyższonego poziomu cukru (np. pragnienie, częste oddawanie moczu, senność)
🔹 Kobiety w ciąży z podejrzeniem cukrzycy ciążowej (w uzasadnionych przypadkach)
Materiał do badania:
Krew żylna
Jak się przygotować?
- Badanie nie wymaga bycia na czczo – możesz wykonać je o dowolnej porze dnia
- Nie ma konieczności odstawiania leków, ale warto poinformować personel o stosowanym leczeniu (zwłaszcza insulinie i lekach doustnych)
Czas realizacji:
Do 24 godzin
Co może wpływać na wynik badania?
- Choroby wpływające na czas życia erytrocytów (np. anemia, hemoglobinopatie)
- Niedawne krwotoki lub transfuzje krwi
- Choroby nerek lub wątroby (w zaawansowanym stadium)
- Suplementy i leki (niektóre mogą fałszować wynik – np. witamina C, E)
Rekomendowane badania dodatkowe:
🔎 Glukoza na czczo i krzywa glukozowa (OGTT) – w celu pełnej oceny tolerancji glukozy
🔎 Insulina i wskaźnik HOMA-IR – do oceny insulinooporności
🔎 Lipidogram – nieprawidłowy często towarzyszy cukrzycy
🔎 Kreatynina i eGFR, mikroalbuminuria – w celu kontroli funkcji nerek u osób z cukrzycą
🔎 ALT, AST – w ocenie funkcji wątroby, która może wpływać na metabolizm glukozy
